Қазақстанда робот фермаларының саны артып келеді
Республикада адамның барынша аз қатысуымен он роботтық сүт-тауар фермалары жұмыс істеуде. Олардың барлығы дезинфекциялауға, сиырларды азықтандыруға, тұратын жерлерін тазалауға және үй-жайлардағы микроклиматты бақылап отыруға, метеорологиялық стансамен және жеңіл күнмен желдету жүйелерімен жабдықталып, сонымен бірге сиырдың майын анықтауға арналған ең озық технологиялармен қамтамасыз етілген, деп ҚР АШМ Қоғаммен байланыс департаменті.
Бүгінгі ҚР Үкіметінің отырысында Қазақ тағамтану академиясының «Амиран» зауыты мен «Атамекен Агро» ЖШС таныстырылды. Сонымен қатар Ауыл шаруашылығы бірінші вице-министрі А. Евниев агроөнеркәсіптік кешенде цифрлық технологияларды пайдалану туралы баяндады.
Жыл сайынғы Қазақстан халқына Жолдауында Мемлекет басшысы Н. Ә. Назарбаев «Smart Technologies» – агроөнеркәсіптік кешенді дамытуда серпіліс жасауға мүмкіндік бар екенін ерекше атап өтті.
АӨК-ні цифрландыру мақсаты – цифрлық технологияларды енгізу және IT-технологияларды дамытуға бизнесті тарту арқылы өнімділік пен тиімділікті арттыру.
Бүгінгі күні ветеринариялық және фитосанитариялық қауіпсіздік, астық қолхаттары, несиелік өтінімдерді жинау және басқару, ауыл шаруашылығы техникасын есепке алу, мал шаруашылығын есепке алу, оның ішінде өсіру, су және жер ресурстарын басқару салаларында Министрлікпен автоматтандырылған үдерістер бар екенін атап өткен жөн.
Агроөнеркәсіптік кешенге цифрлық технологияларды енгізу екі негізгі міндет шеңберінде жоспарланған: мемлекеттік реттеу жүйесін цифрландыру және өндіріс саласын технологиялық қайта жабдықтау.
Агроөнеркәсіптік кешенді мемлекеттік реттеуді цифрландыру келесі негізгі бағыттар бойынша іске асырылатын болады:
– агроөнеркәсіптік кешен субъектілеріне несиелік және лизингтік процестерді автоматтандыру, субсидиялау, аграрлық түбіртектерді және онлайн-сақтандыруды енгізу арқылы қаржыландыруды қамтамасыз ету;
– нарықтарға қолжетімділік және экспортты дамыту – ілеспе және рұқсат беру құжаттарын беру үрдістері автоматтандырылады, электрондық астық қолхаттары әзірленеді, «далалықтан үстелге дейін» өнімдерінің қадағалануы қамтамасыз етіледі және электрондық коммерцияны енгізу үшін жағдайлар жасалады;
Мысалы, ветеринарлық медицинадағы үрдістерді автоматтандыру және қадағалау жүйесінің деректерін алу арқылы экспортқа ветеринарлық сертификат беру мерзімі 14 күннен 1 сағатқа дейін қысқартылады.
– мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың тиімділігі шеңберінде ауылшаруашылық техникасын тіркеу жүйесі, оның кепілдігі мен қадағалауы әзірленетін болады, көптеген рәсімдер оңайлатылады және мемлекеттік қызметтерді алу уақыты жеңілдетіледі;
– су ресурстарын тиімді басқару және биоресурстарды тұрақты басқару үшін геопортал орман және су ресурстары, жануарлар дүниесі, аң аулау және балық шаруашылығының ғарыш мониторингін жүргізу арқылы құрылады. Осылайша, 2017 жылы электронды астық қолхаттары жүйесінде шамамен 627 млрд. теңгеге 19 млн тонна астық сатып алу-сату мәмілелері тіркелді. Жүйеге астықтың балансы, астық бағасы, астықты сақтандыру туралы статистика, астық қабылдау пункттерінің рейтингі кіреді.
Мұның бәрі астық қолхаттарын жасанды түрде алып тастауға және фермерлердің жылына 700 миллион теңгеге азайтуға мүмкіндік берді.Бұдан басқа, биылғы жылы шетелдік сатып алушылармен астықты сатып алуға мүмкіндік беретін астық тасымалдағыштар, онлайн-сауда-саттық онлайн тәртібі енгізілетін болады және қауіпсіздікті жақсарту үшін «қоршау» технологиясы енгізілетін болады. Сонымен бірге қадағалау жүйесі ветеринариялық және фитосанитарлық зертханаларды, ірі қара мал базарларын, сою пункттерін, қайта өңдеу кәсіпорындарын, тұқымдық өнімдерді, сауда желілерін, логистиканы қамтуды жоспарлауда.
2021 жылы электронды коммерцияны енгізу қойма жайлары, қоймалар мен сою бекеттері, өңдеушілер мен ірі өндірушілермен көтерме сауда орталықтарының көмегімен жоспарланып отыр.
Сондай-ақ, технологиялық қайта жабдықтау міндеті шеңберінде дәлме-дәл фермерлік шаруашылықтың элементтерін енгізу, SMART фермаларын құру және ІТ-технологияларды пайдалануда бизнесті тарту бойынша жұмыстар жүргізілетін болады.
Дұрыс ауыл шаруашылығы элементтерін енгізу фермерлердің өндірістік процестерінің тиімділігін едәуір жақсартады. Мұндай элементтерге мыналар жатады: өрістердің электрондық карталары, ауа райы туралы нақты деректер, датчиктер мен сенсорлар, ғарыштық мониторинг және т.б.
SMART-фермалардың іске асуы малдың мониторингін жүргізуге және жануарларды басқаруға мүмкіндік береді, парникті автономды басқаруды қамтамасыз етеді, шығынды есепке алу және шығындарды онлайн тәртібінде талдау. Агроөнеркәсіптік кешенді цифрландыру бәсекеге қабілеттілікті және еңбек өнімділігін арттыруға, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және салаға инвестиция тартуды көздейді.