Тиімділікке бағытталған тың тетіктер
Қағаздан ары аспаған шаруалар іс жүзінде қолға алынбақ. Биыл электрондық астық қолхаты жүйесі кәдеге асырылмақ.
Демеуқаржыландыру автоматтандырылады
Министрлік мөлдірлікке басымдық бермек. Күдіктен гөрі сенімді арттыру діттелген. Оған сәйкес сын садағына жиі алынатын демеуқаржыландыру жүйесі автоматтандырылады. Бұған дейін оған облыс әкімдіктері қожалық етсе, енді оның тізгіні «Атамекен» ҰКП жүктеледі. Әзірге электрондық күйге ауыстырылатын субсидиялау ережелері беймәлім. Нақты тетіктер әлі де пысықталуда.Еліміздің барлық өңірлері үшін ережелердің ортақ болуы мықтап қаперге алынбақ.
– Демеуқаржының 90 пайызы жергілікті атқарушы органдарға берілген. Ортақ мәселе әр облыста әрқилы шешіледі. Бірі демеуқаржыны жедел үлестіреді, бірі сағызша созады. Мәселен, Оңтүстік Қазақстан облысында екінші жартыжылдықтан бастап өтінішті қабылдамай, желтоқсан айында жедел түрде кірісіп, шешім қабылдаған және қаржыны берген. Мұндай жағдайға ұрынбас үшін бұл процесті автоматтандыруға бекіндік. Негізгі міндет – ешбір субъективті ықпалға жол бермеу үшін адами факторды азайту. Оның ережелері жан-жақты талқыланады және барлығы үшін бір үлгіде болмақ. Демеуқаржы бизнеске арналғандықтан, Ұлттық кәсіпкерлер палатасы оператор қызметін атқарады. Оператор автоматтандырылған бағдарлама қабылдаған шешім бойынша бюджеттік қаржыны бағыттайды. Біз барлығын ҰКП бере салған жоқпыз. АШМ демеуқаржыны автоматтандырудың ережелерін бекітіп, оның идеологиясын қалыптастырады, – дейді Ауыл шаруашылығы министрі Асылжан Мамытбеков.
Демеуқаржыны автоматтандыру жүйесі 2017 жылдан бастап күшіне енеді. Оны әзірлеуге қаражат әдеттегідей ел қазынасынан жұмсалмайды. Бағдарлама тартылған қаражаттың есебінен құрастырылмақ. Бұл мемлекеттік-жеке әріптестіктің өнегелі үлгісіне айналатынына атқамінерлер сенім артып отыр.
Қолдау мамандану картасымен үйлестіріледі
Демеуқаржыландырудың тиімді тетіктері ғана иек артылмақ. Министрлік қазына қаржысының берекесін кетірмей, нәтижелікке салмақ салынады. 2017 жылдан бастап демеуқаржыландыру саясаты өңірлердің мамандану картасына сәйкестендіріледі. Талап қатаң. Картаға енбеген жобаларға қолдау көрсетілмейді. Аймаққа тиімді әрі табиғи жағдайларға сай келетін бастамалар ғана қолға алынуы тиіс. Аграрлық ведомство басшысының айтуынша, «шөлді жерлерде сүт фермалары саңырауқұлақтай қаптады».
«Біз Потиде, Владивостокта терминалдарды салу және астықты тасымалдауды демеуқаржыландыру іспетті идеялардан бас тартуымыз қажет. Оған ел қазынасынан жылына 15 млрд теңге қаржы жұмсалған. Темiр жолдарды, оның iшiнде ресейлiк темiр жолды субсидиялағаннан гөрі қаражатты одан да біздің тауар өндірушілерге қолдау көрсетуге, тұқым шаруашылығын дамытуға, техника сатып алуға, лизингтi демеуқаржыландыруға бағыттағанымыз жөн. Себебi, Қостанайдан немесе Астанадан Новороссийскіге дейiнгi тариф шамамен 100-120 АҚШ долларын құрайды. Бұл астықты тасымалдауға жұмсалатын көлiк шығыны», – деп мәселені Асылжан Сарыбайұлы жайып салды.
Импорттық тұқымға талап жеңілдетілді
Тағы бір жаңашылдық. Астық қолхаттарыда қағаз күйінен арылады. Енді олардың электрондық үлгісі кеңінен кәдеге жаратылмақ. Шенділер заманға сай жүйенің артықшылықтарын дәлелдеп бағуда. Әуелі нан қабылдау кәсіпорындарының іс-қимылы қатаң сүзгіден өткізіледі. Олар өздерінің қалауларына қарай өтінімдерді жазып бере алмайды. Тек техникалық сыйымдылыққа байланысты нақты шектеу белгіленбек. Екіншіден, электрондық астық қолхаттарына келешекте несие де қарастырылады деп күтілуде. Осылайша олардың аты затына сай болуына баса мән берілмек.
Ал сырттан дорбаланатын тұқымды сынаудың шылбырын босату ұйғарылған. Оны 3 жыл бойы сүзгіден өткізу, сапасын сынау және сертификаттау қажеттігі кешегі күннің еншісінде қалды. 2016 жылдың қаңтарынан бері елімізге жеткізілген тұқымдардың сұрыпын сынау талабы жойылған. Енді импорттық тұқымдарды сатып алған шаруаларға еш айыппұл салынбайды. Тек өсімдік ауруларының таралуына жол бермеу үшін тауар өндірушілер фитосанитарлық нормаларды қатаң сақтағаны ләзім.
– Ветеринарияда іспетті фитосанитарлық қызметте де халықаралық стандарттарды ендіру қажет. Ветеринария бойынша ілгерілеушілік бар. Біз Халықаралық эпизотикалық бюроның белсенді мүшесіне айналдық. Дәл осы секілді жұмыс фитосанитарлық қауіпсіздік бойынша қолға алынуы тиіс. Тиісті халықаралық ұйымдарға белсенді қатысып, талаптарды ендіру қажет. Бұл – 2016 жылдың басты міндеті, – деп басты межелерді еліміздің бас аграрийі жіпке тізді.
Сапа қатаң қадағаланады
Жалған өнімді жасауға бүйрегі бұратындардың ісіне тосқауыл қою – әбден жауыр болған мәселе. Оның еш кедергісіз әрі еркін сатылатыны баршаға мәлім. Бірақ сапасыз тауарды бақылау әрі тәркілеу бойынша әлі де қағылып келеміз.
– 4 министрлік жауапты және 4-уі де жауап беруі қажет. Бірақ түптің түбінде оған ешкім жауап бермейді. Бір-біріне сілтеумен келеді. Кесірінен біздің тауар өндірушілер сауда сөрелерінде жалған өнімнің барынан тауар шығару екіталай екенін алға тартады. Бүгін сауда сөресінен алып тастасаң, ертең базарда сатылады. Базардан тәркілесең, басқа жерде саудаланады. Оны ешкім жоймайды. Оның түйінін тарқатсаң, серіктестермен мәселелер туындайды. Сондықтан жалған өнімдермен күрес бойынша қызметті АШМ беру шешімі қабылданды, – деп мәселенің мәнісін деді ҚР Премьер-Министрінің бірінші орынбасары Бақытжан Сағынтаев түсіндірді.
Қолда барды бағалап, оны сыртқа саудалаудың жаңа көздерін табу қажет. Отандық өнімдер жаңа нарықтарды бағындыруы тиіс. «Қытай компартиясының ОК пленумымен органикалық өнімге көшу шешімі қабылданып, олар Қазақстанның өнімдеріне айтарлықтай қызығушылық танытып отыр. Олар біз өндірген өнімдердің барлығын астықты, етті, балды, сүт өнімдерін алатындықтарын мәлімдеді. Тек сатып алмай, Қазақстанға инвестиция құйып, бірлескен кәсіпорындарды, жұмыс орындарын құруға, салық төлеуге және дайын өнімді алып кетуге әзір», – деді ҚР Премьер-Министрінің бірінші орынбасары Бақытжан Сағынтаев.
Венера Мұстафина
07.03.2016 ж. жауап
Ссылки по теме:
Фитопрогноз: к чему нужно быть готовым фермерам в 2016 году
Принципы органического земледелия, или Как стать органическим фермером?
Зерновая расписка станет электронной
Зерновые расписки в Казахстане переведены в электронный формат